Pomyślę o tym jutro - K. Michalik-Jaworska [Dobra Literatura, 2014]

Już wielokrotnie wspominałam Wam, jak ciężko pisze mi się recenzje książek, które nie przypadły mi do gustu. Jak trudno pisze mi się o historiach, które mnie nie poruszyły, których ostatnie strony skwitowałam chłodną obojętnością. Bo jak dzielić się wrażeniami z lektury, jak dzielić się z innymi emocjami, skoro w ogóle ich nie było? Z dwojga złego wolę już powieści, które mnie irytują, które mnie drażnią, bo wtedy wiem, co czuję. A tak? Nie czuję nic. Właśnie taką książką jest powieść Katarzyny Michalik-Jaworskiej, przy lekturze której towarzyszyła mi tylko jedna myśl: mogę pomyśleć o niej jutro?

Ale nie chciałam myśleć o niej dłużej niż to konieczne, dlatego zaparłam się w sobie i przemęczyłam opowieść o trudnej codzienności Marty, pielęgniarki pracującej na oddziale kardiologicznym, na którym śmierć dzieci jest czymś normalnym. Ale dla Marty, która swojego upragnionego dziecka mieć nie może, utrata niewinnych pociech nie jest normalnością. Jest wiecznym bólem, z którym musi żyć i który dotąd dzieliła z mężem. Ale drogi małżonek postanowił się na nią wypiąć, bo nie może dać mu tego, na co przecież zasłużył. Wtedy Marta postanawia zmienić swoje życie, szukając nowego ja, w czym pomaga jej Robert, równie cierpiący ojciec.

Kiedy czytałam okładkowy opis tej książki, spodziewałam się zupełnie czegoś innego - gdzieś tam w głębi siebie założyłam, że historia w głównej mierze obracać się będzie wokół trudów zawodowych głównej bohaterki, o cierpieniu chorujących dzieciaków, ich rodziców i jej samej z powodu tak jawnej niesprawiedliwości wobec niewinnych stworzeń. Ale nie, autorka poszła w zupełnie innym kierunku, co mnie odrobinę rozczarowało. Niemniej jednak nie mam zamiaru winić jej za moje zawiedzione oczekiwania, bo przecież nie po to ludzie piszą książki - wszak nie da się każdemu dogodzić. Tak czy inaczej, gdy pierwszy raz wzięłam tę powieść do ręki i przeczytałam kilka pierwszych stron, wiedziałam, że będzie źle. Wiedziałam, że będę się męczyć i wciąż czułam, że najchętniej odłożyłabym ją na półkę.

Tak jak już wspominałam wyżej, spodziewałam się po tej książce trochę innej historii. Zamiast tego autorka zaserwowała mi opowieść o cierpiącej, spolegliwej trzydziestolatce, którą porzucił mąż. Do tego jej własna siostra ma kłopoty małżeńskie, więc nasza bohaterka postanawia wyjechać do Irlandii by opiekować się starszą kobietą, która prawi jej morały o życiu. I wtedy okazuje się, że Pomyślę o tym jutro jest książką o wszystkim i o niczym. Nie skupia się na konkretnym motywie przewodnim, za to pełna jest pobocznych dygresji i refleksji bohaterki, które nie trzymają się kupy w związku z tym, ciężko w ogóle określić, o czym konkretnie jest. O cierpieniu? Samotności? Szukaniu własnego ja?

Właśnie przy lekturze książki Michalik-Jaworskiej uderzyła mnie pewna myśl. Otóż doszłam do wniosku, że polscy autorzy literatury współczesnej mają dziwną tendencję do pisania o trudnych sprawach w melancholijny i bardzo przygnębiający sposób - nie ma w takich powieściach żadnych wspierających myśli, nic nie napawa nadzieją, wszędzie tylko wszechobecny ból i cierpienie bohatera, rezygnacja z życia i chęć poddania się, brak siły by walczyć o to, co najcenniejsze. Może i generalizuję, ale taka myśl mnie naszła przy tejże lekturze. I chyba właśnie dlatego tak sceptycznie podchodzę do polskiej literatury, wybierając tylko sprawdzonych autorów i stroniąc od polskich obyczajówek. I uchowajcie niebiosa, nie twierdzę, że Polacy piszą źle. Po prostu piszą tak, że mnie to nie odpowiada.

Wracając jednak do Pomyślę o tym jutro zaznaczyć chcę, że wcale nie twierdzę, że książka jest zła. Jest po prostu inna, niż się spodziewałam, a za niespełnione oczekiwania mogę winić chyba tylko siebie. Może ktoś inny doceni historię Katarzyny Michalik-Jaworskiej - niestety, nie będę to ja. Bo ciężko mi uznać tytuł za cenny, gdy jego lektura mnie mierziła i okazała się być rozczarowaniem. Żałuję, ale to kompletnie nie moja bajka.

Książę przeczytałam dzięki uprzejmości Wydawnictwa Dobra Literatura